'
Vua Tây Ban Nha (
tiếng Tây Ban Nha: Rey de España), hiến pháp gọi là
Ngôi vua (la Corona) và thường được gọi
chế độ quân chủ Tây Ban Nha (Monarquía de España) hoặc
chế độ quân chủ Hispanic (Monarquía Hispánica) là chức vụ đứng đầu
Hoàng gia Tây Ban Nha.
[1] Chế độ quân chủ bao gồm Vua, hoàng gia, tổ chức thuộc hoàng gia hỗ trợ và tạo điều kiện cho vua thực hiện nhiệm vụ và quyền lực. Chế độ quân chủ hiện tại được đại diện bởi vua
Felipe VI, hoàng hậu
Letizia, con gái
Leonor, công nương của Asturias, và
Infanta Sofia.
[2]Các cuộc thăm dò thường xuyên tiết lộ rằng chế độ quân chủ của Tây Ban Nha vẫn nhận được đa số ủng hộ từ người dân thời hiện đại,
[3] có khoảng 75% người dân Tây Ban Nha được thăm dò xếp Hoàng gia Tây Ban Nha cao hơn, so với các cơ quan chính trị khác.
[4] Trong năm 2014 khi vua Filipe VI lên ngôi, có khoảng 72% số người được thăm dò tin rằng chế độ quân chủ cần thiết cho sự ổn định chính trị Tây Ban Nha.
[5] Tuy nhiên, hỗ trợ của công chúng đã phần nào bị xói mòn hoặc trở nên thờ ơ sau các vụ bê bối hoàng gia năm 2008 dưới thời vua
Juan Carlos dẫn tới sự truyền ngôi cho vua Filipe VI.
[6][7] Chỉ 37% người dân muốn Tây Ban Nha trở lại
chế độ Cộng hòa.
[7]Trong năm 2010 chi tiêu cho hoàng gia là 7,4 triệu
euro, một trong những mức chi tiêu công thấp nhất so với hoàng gia các nước châu Âu.
[8][9]Hiến pháp 1978 thiết lập
chế độ quân chủ lập hiến như hình thức chính quyền Tây Ban Nha.
[1][10] Hiến pháp 1978 quy định Vua là người đứng đầu Nhà nước, là biểu tượng của sự thống nhất và vĩnh cửu của đất nước.
[11][12] Vua là nguyên thủ đồng thời
Tổng tư lệnh các lực lượng vũ trang Tây Ban Nha.
[11][12] Hiến pháp cũng hệ thống hóa việc sử dụng phong cách hoàng gia, danh nghĩa, đặc quyền, sự kế thừa, chi tiêu, và nhiếp chính trong trường hợp vua chưa đủ vị thành niên hoặc tư cách pháp lý.
[11][12] Theo Hiến pháp Vua phân xử và điều hòa chức năng chung của các tổ chức, được coi là đại diện cao nhất của Nhà nước Tây Ban Nha trong các quan hệ quốc tế, đặc biệt là với các quốc gia thuộc cộng đồng lịch sử của Tây Ban Nha.
[11][12] Vua Tây Ban Nha còn là chủ tịch của
khối Ibero-America, một tổ chức liên chính phủ quy tụ 25 nước nói
tiếng Tây Ban Nha và
Bồ Đào Nha ở
châu Âu,
châu Mỹ và
châu Phi, với tổng dân số hơn 700 triệu người trong 24 quốc gia thành viên. Năm 2008 Juan Carlos tự coi là lãnh tụ Ibero-America.
[4]Chế độ quân chủ Tây Ban Nha có nguồn gốc từ
Vương quốc Visigoth thành lập tại Tây Ban Nha và Aquitainia trong thế kỷ thứ 5,
[13] và
Kitô hữu Vương quốc
Asturias trong cuộc chiến
Reconquista chống lại người Hồi giáo trong thế kỷ thứ 8. Và tới thế kỷ 15 là cuộc kết hôn giữa
Isabella I của Castilla với
Ferdinand II của Aragon thống nhất Tây Ban Nha. Đế quốc Tây Ban Nha trở thành quốc gia đầu tiên cử người chinh phục châu Mỹ và hình thành
thực dân Tây Ban Nha.